Música en Branco: a exposición
CLIENTE: CONCELLO DA CORUÑA
FECHA: 6 de novembro ao 24 de novembro (2013)
COMISARIADO: SINSALAUDIO
CONCEPTO: exposición e actividades sobre a memoria musical da Agra do Orzán.
ARTISTAS INVITADOS:
Música en Branco: memoria da Agra do Orzán presentou no Centro Ágora unha exposición conclusiva na que confluíron todas as liñas de actuación desenvolvidas por este proxecto ao redor do patrimonio sonoro deste barrio herculino. Tratouse dunha mostra, fundamentalmente sonora, deseñada sobre caixas de cartón rotuladas polos colectivos da Agra do Orzán. Centos de persoas dos colexios e centros sociais participaron debuxando as palabras máis relevantes xurdidas entre as actividades programadas do proxecto. Despois, cada caixa formou parte do altofalante xigante –como unha peana– que contiña no seu interior fragmentos de audio en mp3 coa banda sonora do barrio rexistrada ao longo dos meses: testemuños, cancións, paisaxes sonoras, etc. A exposición, que estivo aberta do 6 até o 24 de novembro, deulle sentido a toda a documentación colleitada ao longo de todo o proceso de Música en Branco.
MEMORIA SONORA E MEMORIA GRÁFICA
A música presenta diferentes relacións coa memoria. A escoita, illada do tempo e do espazo, é o medio máis habitual para estimular os recordos rexistrados por unha canción. Esa melodía espontánea, que interfere en momentos puntuais da vida cotiá, golpea as emocións e excita o sistema neurolóxico. Cando xorde a maxia, o son devolve ao presente aqueles recordos e imaxes gravados na memoria. Outra forma de espertar sensacións semellantes é a palabra escrita tatuada sobre a superficie dos muros ancestrais. Foi o soporte máis tradicional á hora de transmitir testemuños, ideas e compromisos. A súa orixe pérdese desde os pobladores no Paleolítico Superior e, daquela, as persoas sempre han ter esa necesidade de asinar sobre as paredes. Os espazos colectivos, privados ou públicos, suxiren ese desexo de comunicación atemporal. A exposición de Música en Branco recolle estas dúas imaxes, sonora e gráfica, para presentar a relación da música coa memoria. Por unha banda, cancións e palabras rexístranse sobre un soporte, na actualidade dixital, que vai reproducíndose en bucle como un fío musical que invade o espazo público. Eses dispositivos electrónicos, escondidos no interior das peanas, operan como altofalantes xigantes móbiles e poden desprazarse pola sala, ocupando diferentes espazos do edificio. Doutra banda, a superficie exterior de cada peana é o soporte sobre o que se rotulan as mensaxes, palabras ou ideas que a cidadanía quere expresar relacionadas co proxecto. Sería como expoñer as paredes duns camerinos dunha sala de concertos con “solera”.
COMO FUNCIONA A EXPOSICIÓN?
O principal obxectivo da exposición de Música en Branco é deixarse sorprender polas músicas e sons ambientais que saen de cada peana. Pasear entre os “altofalantes xigantes” que forman a montaxe, cada un coa súa selección de músicas e testemuñas recollidas ao longo de todo o proceso, supón enfrontarse ás melodías do pasado, sen filtros nin complexos xeneracionais. Cada peana suscita a atención do espectador co seu son ambiental, pero tamén ten que deixar respirar ao conxunto da exposición. Trátase dun exercicio de “escoita colectiva”, e a mellor forma de experimentar esa sensación é buscando aqueles puntos do percorrido nos que podemos conectar con varias cancións –ás veces ata tres–. Polo tanto, é imprescindible que o conxunto da exposición estea illado do ruído ambiental e, á súa vez, que todas as peanas teñan un volume equilibrado cara ao exterior, xerando campos de influencia limitados e buscando situacións de interferencia cos altofalantes máis próximos. Con todo, a escoita non é unha práctica asidua e paciente que determinado tipo de públicos exerza con asiduidade. Por iso, a superficie de cada peana foi decorada por alumnos dos diferentes colexios e institutos do barrio: nenos e nenas desde os tres anos ata mozos de cuarto da ISO. Tamén, veciñas e veciños dos centros sociais e asociacións da Agra do Orzan. Todas quixeron debuxar “ao seu xeito” algunhas das máis de 1200 palabras recollidas durante as actividades. Nomes que responden a lugares, camiños, actividades e, sobre todo, mulleres e homes que viviron e protagonizaron a historia do Agra do Orzán e A Coruña. Eses palabras debuxadas acompañaron a exposición e serviron de referencia visual mentres se escoitaban os sons das peanas.
A PARTICIPACIÓN DOS COLEXIOS E CENTROS SOCIAIS
Durante o mes de outubro, Música en Branco seleccionou parte dos términos máis interesantes recollidos durante as actividades programadas. Segundo a súa localización no barrio, distribuímos esas palabras polos colexios e centros sociais para que xogaran con elas, pintásenas e decoraran as respectivas caixas de cartón que despois formaron as peanas da exposición.
1. CEIP SAN PEDRO DE VISMA
Mangüi Martín, Ángel Campos, Campo da Leña, Rolda de Outeiro, Mariñeiros, Barrio das Zocas, Rúa Panadeiras, Rúa San Andrés, Gastón, Zocalo Rock, Ventorrillo, Pibela, Mestre Canzobre, Queleré da Silva, Hong Kong Galego, Mariñeiros, Katanga, Corea, San Roque, Capitán Triqui Traque, Peruleiro, Vento das Viúdas, Luar na Lubre, Miki Nervio, Labañou, CEIP San Pedro de Visma, Radio SPV, Radio Patio, Radio Tuku Taka , Rolda de Outeiro, Centollito, Radio Furoca, Radio Cabritiña, Rumberos do Portiño , As cousas de Nicolás, Abraham Mateo, Fangoria, El Pollito Pío, Himno do Depor, O Portiño, Manuel Ambite, As Bouzas, Pardiñas, Cal de Moreiras, Figueiras, O Barral, Loureiro, Eira Vella, O Couto da Cruña, A Gramela Coidal, Pepa Laverca, Peifula, Garabuxo, O Pitico, Andrea, Seoane, Para Covos, Pedramol, Canelita, Enrique Ambite, Peruleiro, Follas Novas, Aturuxo, Pastoriza, Alborada Da Cruña.
2. CENTRO CÍVICO DA SILVA
Pucho Boedo, Club do Centro Cívico Da Silva, Los Tamara, As Mariñas, A Gandería, Cantareas, Ramalleira, Venela, Maruja, A Fogueteira, Locha, Río de Cances, Carlos Gardel, Sara Montiel, Queleré Da Silva, Coplas de Carnaval, Os Cinco que Botan Chispas, Los Que Venimos, Antroido, Os Sete Bocadillos, A Ponte da Pedra, Andrés do Barro, Morriña, O Sapo, Curros Enríquez, Mestre Chané, Desfile de Estrellas, Mestre Diehl, La Galleguita, Luísa, A Morena, Roberto Boleiro, San Cristobal, Fonte Nova, A Grela, San Roque, Los Satélites, Los Trovadores, Silva de Abaixo, Silva de Arriba, Veneciana, Pucho Portela, Dandy de Ébano, Tango Chessman, Curuxeira, Torre das Vellas, El Resplandor en el Abismo, A Xitana de Terranova, Palco d´arriba, Válgame Dios, O Gato, As Conchiñas, A Maceira, Agra Vella.
3. ASOCIACIÓN DE VECIÑOS DA AGRA DO ORZÁN
Taberna A Grade, Andrés Gaos, Polo gusto de Cantar, Ricardo Seixo, Verbas Xeitosas, Os Teus Ollos, Parabéns, Suso Vaamonde, Rúa da Torre, Culleredo, Pepe Pericho, Malpica, Curtis, Escola de Maxisterio da Coruña, Coral Galicia Nova, Pachote, Foliadas, Jaime Mejuto, Luis Silva, Mercedes Peón, Susana Seivane, Abolición, Requiem in Memoriam de Federico García Lorca, Voces Ceibes, Milladorio, Berrogüetto, Cantigas da Terra, Faustino Santalices, Taberna, Celas de Peiro, Romería de Santo Eutel, A Grela, Moldavia, Carlos Núñez, Pepe Rodrigo, Celso Emilio Ferreiro, Gosto de che ler un poema, Curros Enríquez, Xacarandaina, Pandereteiras, Eva Castiñeira, Foliada d´Anllóns, San Pedro de Corcoesto, Retrouso, Foliada tabernaria da Coruña, Cántigas da Terra, Manuel María, Rosalía de Castro, Castelao e a súa época, Alexandre de Fisterra.
4. IES AGRA DO ORZAN
Rúa Barcelona, Mercado das Conchiñas, Papaqueixos, Hong Kong galego, Ultraqäns, Tres Trebóns , Cañita Brava, Zeca Afonso, Fura Fura, Grândola Vila Morena, Bravú, Rúa Entrepeñas, Gaiteira, Praza do Comercio, Diplomáticos de Monte Alto, Carlos Lareu, África, Senegal, Alberto Mundi, Kasabe, Emilio Grandío, Aldea, Campo da Burra, Gastando Pista, O Barqueiro, Costa da Morte, Arzúa, Emigración, Ensanche, Cambre, Arteixo, Torres Mantiñán, Tito Alberti, Trovadores, Satélites, Orquesta Radio, Orquesta X, Jesús Iglesias, Suso Jeima, Los Españoles, Los Tamara, Alfonso Saavedra, París, Polydor, Discos Bel-Air, Quiroga Palacios, Los Celtas, Chemari, Candelas, La Tacita, Lito de Sada, Moldes, La Española, Venezuela, Japón, Manolo Bello, Ronda de Nelle, Agra Senegal, Xan Papaqueixo, Papa Meissa, Galu Teranga, A Fataya, Serer, Diola, Dakar, Baifal, Viveiro, Os Verjalhudos, Luar Na Lubre, Asociación de Veciños da Agra do Orzán, Palilleiras, Cucas Gaiteiro, Miguelito, Jarbanzo Negro, Na Coruña de Rachí, Todas e todos somos Agra , Abraio, Fran Amil, Galicia Terra Nosa, Los Tamara, Sahara, Kiosko Alfonso, Teatro Colón, Alcalde Lens, Richi, Sito Sedes, Salve Sabrosa, Los Satélites, Agra Senegal, Quindous Tres, Fernando Souto, O Regacho.
5. CEIP RAQUEL CAMACHO
Os Mariñeiros, Portiño, Peruleiro, Bens, Falperra, Barrio da Zoca, Trolebús, Eduardo Sixto, Jorge O Carrilán, A Chave, Jose Luis Berjela, Mestre Don Germán, Alfredo Maragato, Xurelos, Hotel Finisterre, A Gramela, Horta do Coidal, Gran Chaparral, Arqueta, Xogar ao Che, Palangre, Pesca da Palometa , As Lolas, Lecho, San Pedro, Riazor, Nomes Dos Mares: “O das Barbas – As Tousas – Os Carpanchos – Marola – De Fóra – De Terra – O Poñente – A Beirada – Puntalete – Cubeiro – As Acentes – Os Abarracidos – Mar de María Antonia” Burela, Cariño, Viveiro, Celeiro, Ventosela, O fillo de Churro, Festas dos Mariñeiros, Manola, Alborada, Banda de Infantería, Banda do Cuartel de Atocha, Orquestas, Palangre, Radio con pesetas, Juan Pardo, Boxeo, Mantiñán, Paquiño de Amaro, O Feito, Os Barrientos, O Peixiño, Procesión ao Portiño, O partido de Fútbol solteiros e casados, Cucarella Borrás, O Templao, Paco Legión, Séptimo Arte, Paco Marquín Arca de Noe, O Laverco, O Vasco, Os Larpeiros da Silva, Colexio Calvo Sotelo, Guateques, Os Silvers, Os Gritos, Formula V, O Guarani, O Sali, Falsa Moneda, Pita Da Veiga, Candelas, Tone Diamor, Os Parados de Mera, Rita Pavone, Desfile de Estrellas, Pepe Rivas, Coro da Zoca, Farrucadas, Coro de Cántigas da Terra, A Bombilla, Peruleiro, San Pedro de Visma, Maneo de San Pedro de Visma, Bar do Pescador + Ballet Galego Rey de Viana + Gaiteiro Bugli + Eduardo Sisto + Cantigas e Agarimos, A Rianxeira, Laverco, As Traiñas, María do Carme, A Velaí vai.
6. CENTRO TOMAS BARROS
Orzán, Outeiro, Ronda De Nelle, Observatorio da Coruña, Ciudad Jardín, Torre de Hércules, Frota de Baixura, Gran Sol, Praia de Bastiagueiro, Globo aerostático, Observatorio Meteorolóxico da Coruña, Bahía do Orzán, O Zeppelin, Emilio González López, César Morán, Álvaro Cunqueiro ,Cabo Prior, Riazor, Chanteiro, A Cova, O Carpancho, O Mar das Galiñas, O Mar do Candil, Agra , Monte Alto, Rúa Entrepeñas, Pub A Cien, Troula, Roberto Vidal Bolaño, Pegasus, Orquestra Mirasol, Rock Progresivo, Triana, Genesis, King Crimson, Pink Floyd, Pablo, Humberto, Afonso Morán, Caetano Veloso, Milladoiro, Berrogüeto, Voces Ceibes, Haberá Primavera, Amancio Prada, Poesía neotrovadoresca, Herba aquí ou acolá, Mondoñedo, A Taberna do Elixio, Taberna da Viúda, Crónicas do Sochantre, A Bretaña, Lydia Botana, Banda Fura Fura, Zeca Afonso, Andariña e Cantora, Labregos dos Tempo dos Sputniks, Lois Pereiro, Emilio Batallán, Celso Emilio Ferreiro, Balkáns, Os Basquers, Boloña, Xan Xove, Dios ke te Crew, Jarbanzo Negro, Regueifa, Lugo, The Cavern, Palavea Vella, Palavea Nova, Ondas de Razo, Ondas de Barrañán, Fonteculler, Dirijidú, Praia de Caión, Muíño da Gramela, Lumeirada, Fogueira, Son dos patios, Son das Andoriñas, O Tordavisco, Globo Aerostático de Helio, David, Mahúa, Eva Castiñeira, Muxía, Mercedes Peón, Camariñas, Pablo Quintana, Florencio da Fontaneira, Gaiteiro Poso dos Ancares, Teresa Dos Cucos, Concello de Rodeiro, Curricán, Emilio González López, Os Mera.
7. RAFAEL DIESTE
Diskatocan, Dandy Fever, Deixa-te De Ostias, Currunchun in the Plas, Bar Safari, Discos Breogan, Bar Tesma, El León Blanco, Humus, A Xesta, Matriuska, A Desidia, La Reserva, Imagine, Barumba, Flash, Balsa, Cafetería Cabo Verde, Ana Rúa, Luar Na Lubre, Adega do Roxo, Bieito Romero, Josecho Soutullo, Fuxan Os Ventos, Follas Novas, O Eco, Los Platinos, Tombalobos, Treixadura, Malvela, Hispavox, Movieplay, Adega Cacabelos, Estudios Campanilleros, Colexio La Salle, Foliada da Coruña, A Casiña da Aboa, Festas do Pilar, Festa de San Francisco Xavier, Axlubi- X, Mandela X, Belida, Los Tamara, Uxía, Los Chicos del Maíz, Na Lúa, El Zuecos, Money Makers, Konflicto, Fight Und Fingers, Exit, Meninhos da Rúa, Use Of Abuse, Black Panda, Discatokan, Zumbido, Mol, Zanzíbar, Zócalo Rock, Camaleón Rodríguez, Zorza el Griego, Roberto Oro, Delirium Tremis, Cucas, Amelín, Orquesta Los Gemelos, Orquesta Irmaos Bochenchiñas, Shuter Class, Conflicto, Berjalludos, Citola, Garufa, Akenaton, Niki Nervio, Estudios Pirámide, Discos Bambuco, Pepito Temprano, Eduardo Pondal, Cuca, Moxenas, Gastón Rodríguez, Chemari, Candelas, Antonio Ferreiro, Eiroa, Clunia Jazz, Los Magos de España, Cítola, Ruada, Pedro Ferrer, Canuto Berea, Andrés Gaos, Señor Canzobre, Xudef Klas, Metro, Doa, Marisquería Campelo, Sofán, Os Belés, Discos Nito’s, Luisa Fernando, Deutsche Gramaphone, O Cego dos Vilares, A Tropa da Tralla, Cantares da Terra, Foliada de San Pedro de Visma, Sofía de Labañou, Orquesta Fin do Mundo, Orquesta Gaos, Orquesta Joven Sinfónica, Kiosko Alfonso, Orquesta Radio, Orquesta X, Fórum Propolis, Tino Maceiras, Miro Casavella, Lolo O Moucheiro, O Corrula, Fernández Bocija, Racú, Bodegón, Colexio Calasanz, Real Filharmonia, USA, TVG, Trac, Baiuca, Teatro Colón, Liceo La Paz, Aún Hay Clases, Mol, Musical 47, Los Mandrágoras, Vergüenza Nacional, Marcial del Adalid, Aedos, Danthea Teatro, Rockets Go To Hell, Casahamlet, La Tuerka 27,Librería Gaiteiro, Danthea Teatro, Exempla, Sala Gurugú, Cantábile, Tierra de Hombres, Danza Soul.
8. MARÍA BARBEITO
Boandanza, Cafetería Monterrei, Peluquería de Ánxela, Sock, Rúa Falperra, Rúa Barcelona, Escolas Libertarias, ACEN, Akenatón, Mercado das Conchiñas, Centro Tomás Barros, Imprenta Roel, Carnaval Fariñeiro, Casa de Andalucía, Negra Sombra, Sagrada Familia, Cine Finisterre, Praza do Torno, Romería de Santa Margarita, Ventorrillo, Piruleiro, Parque de Santa Margarita, Parque do Observatorio, Ibou, Estudio 21, Casa Hamlet, Mezquita, Cacavelos, Santa Margarita, San Nicolás, San Antonio, Centro Manicómicos, Teatro do Oprimido, Equs Cebra, Paseo Das Pontes, Cances, Azteca Box, Xerezade, Hamelin, Jadis, Akelarre, Colorado, Cora, D- Cruze, Bar Imagin, Mosteiro de Caveiro, Ardora, Paco Gallego, Praza de Salvador de Madariaga, Rosales, Laberco, Paco Legión, Séptimo Arte, Gucrani, Salle, Nicas, Xubias, Seijal, Cinco Estrellas, Paula, San Pedro de Visma, Portiño, Pardo, Pombas, Peña de Chave, Adega A Grade, Bucois, Muiño da Gramela, Tacita de Oro, Rúa Meira, Katanga, Lolita, Elvira, Vioño, Martín Freire, Pulpiño Viascón, Miguel Ladrón De Guevara, Jarbanzo Negro, Calle Rumba, Tenda Nova, Señora Carmen, Brandariz, Cine Riazor, Manuel Patiño, Congo Belga, Conchiñas, Mariñeiros, Pili a do Kiosko, Juanita Banana, Os Bloques de Katanga, Marina La pinchadora, Tenda de Leo, Don José, Centro Goy, Don Primitivo, Don Juan, Goy, Salle y sus Rumberos, Urquiola, Mar Exeo, Os Coruños, Marisa, Bens, Villar Chao, Creedence Clearwater Revival, Rolling Stones, Cine Finisterre, Voces Goi, Rosa Pereira, Santa Margarita, Playa Club, Unha e Media, Maruja, Queijo, Divina Pastora, Bar do Estribor, As Nais de Katanga, Pucho Boedo, Prudencio Romo, Luis Santiso, Os Trabadelos, Rosa Pereira, San Antón, O sol de Katanga, Miudiño, A Rianxeira.
